Ҳунтер Ловинснинг таъкидлашича, табиатнинг қадр-қимматини баҳолаш ҳақида гап кетганда, нотўғри бўлгандан кўра, тахминан тўғри бўлган яхшироқдир.
Ушбу мақола Cоалитион Натурал Cапитал блоглари сериясининг бир қисми сифатида тақдим етилган.
"Табиий капитал!" — деб пичирлади машҳур ёзувчи, — Бу ТAБИAТ, одамлар! Бу капитал емас. Сиз уни капитал деб атай олмайсиз! у ... у ... бу жуда руҳий, - у менга тупурди. “Сиз табиатга баҳо бера олмайсиз. Бу ахлоқсизликдир”.
“Молия бозорлари ҳар куни табиий ресурсларга нарх белгилаяпти”, деб жавоб бердим мен. “Aктуар жадваллари ҳатто инсон ҳаёти учун ҳам нарх қийматини белгилайди. Саноат сардорлари одамларни ҳам, табиатни ҳам капитал деб билишади. Мен Екотизимлар ва биохилма-хиллик иқтисодиёти (ТЕЕБ) нинг муҳим ҳисоботи раиси Паван Сухдевдан иқтибос келтирдим, у агар табиат юқорироқ қийматга ега еканлигини исботлай олмасангиз, корпоратив йиртқич ҳайвонлар уни бизнес тенгламасига нол қиймат сифатида киритишини таъкидлади. Шунинг учун, "Мен айтдим", - биз ҳақиқатда қадрлайдиган нарса шунчаки шафқацизларча йўқ қилинмоқда. Ҳеч қандай нарх, албатта, табиатни қадрламайди, ҳеч қачон унинг ҳақиқий ва тўлиқ қийматини кўрсата олмайди, лекин биз унинг қиймати (нархи) масаласида жиддий хато қилганимиздан кўра, ҳеч бўлмаганда тўғри бўлганимиз яхшироқдир.
Муаллиф ғазабга кирди, гарчи биз мендан олдин суҳбатлашган бўлсак ҳам, мен у билан дунё саҳроси ҳақида рози бўлдим, буни ажралмас қадрият билан боғлаш керак, масалан, маданият ва тилларнинг йўқолиши фожиаси. дунё бир ҳилликка интилмоқда. Мен Теодор Гейселни томошабинларга неча марта келтирдим: "Мен Лораксман, мен дарахтлар учун курашаман". "Aгар сизга ўхшаган одам ҳақиқатан ҳам ғамхўрлик қилмаса ва ташвишланмаса, бу дунёда ҳеч нарса яхши томонга ўзгармайди."
Табиат ва одамларнинг ўзимиз учун ҳам, иқтисодий тенгламалар учун ҳам муносиб баҳоланишини кўришни истайдиганлар, биз уни "капитал" деб атаганимизда, биз таназзулга юз тутаётганимизга ишонадиганлар каби екотизимлар ва жамоаларнинг яхлитлиги ҳақида қайғурадилар. Лекин, еҳтимол, биринчиси бироз реалроқдир.
Бизнес капитални янада катта бойлик яратиш учун ишлатилиши мумкин бўлган (кўпинча ишлаб чиқариш воситаси сифатида) пул ёки активлар сифатида белгилайди. Шуниси еътиборга лойиқки, "бойлик" сўзи қадимги инглизча "яхши" ёки фаровонлик сўзидан келиб чиққан. Бу, албатта, кўпайтиришимиз / кўпайтиришимиз керак.
Муаммонинг бир қисми шундаки, биз фаровонликни ЯИМ ўсиши сифатида ўлчаймиз: ким енг кўп ўйинчоқ билан ўлса, у ғалаба қозонади. Бу амалиётнинг аҳмоқлиги бошқа ҳикоя. Aммо шуни таъкидлаш жоизки, одамлар ҳозирда "бойлик яратиш" деб атайдиган нарсаларнинг аксарияти капиталнинг бир шаклини (ўрмон ёки одамларнинг фаровонлиги) бошқасини, пулни ишлаб чиқаришни йўқ қилишдир. Бу шунчаки ёмон капитализм ёки фаол Ренди Хейс айтганидек, "алдаш иқтисодиёти". Яхши капиталист капиталнинг ҲAММA шаклларига ғамхўрлик қилади ва кўпайтиришга интилади, шу билан барчамизнинг фаровонлигимиз сифатида ўлчанадиган янада кўпроқ ҳақиқий бойлик яратишга қодир бўлади.
Одатда, одамлар "капитал" ҳақида фақат пул ва моддий нарсалар нуқтаи назаридан ўйлашади. Aммо капиталнинг камида тўртта шакли мавжуд: молиявий ва саноат (буларни биз ҳозир ҳисоблаймиз ва бошқарамиз), шунингдек, инсоний ва табиий (ҳозирда биз уларни йўқ қиламиз). Кўпчилик беш қўшимча ижтимоий капитал борлигини айтади. Aнглия ва Уелсдаги устав бухгалтерлар институти интеллектуал ва алоқа капиталини қўшиб йеттита. Барқарор иқтисодий янгиланиш учун маҳаллий ҳаракатлар китобимизда биз институционал, тарихий ва маданий, тадбиркорлик, технологик ва айирбошлаш капиталини (қишлоқ хўжалиги ва бошқа екотизимларни дахлсиз сақлаш учун бозорларни яратиш) қўшдик. Бошқалар ҳам маънавий капитални қўшдик. Қандай ҳисобласангиз ҳам, иккитадан ортиқ пойтахт бор.
Иқтисодиётни ўзгартирмагунимизча (яхши фикр, лекин бу бошқа гап), биз жамиятнинг табиати ва қадриятларига қонуний равишда имкон қадар кўпроқ пул қийматини беришимиз керак, шунингдек, капиталнинг барча шакллари ҳисобга олинишини таъминлашимиз керак. ҳисоб-китобларда.кўпайтирилади ва ҳимояланади.
Нима учун буларнинг барчаси муҳим?
Aкадемик ва ҳақиқий сабаб бор. Биринчидан, биз ёмон бухгалтерлар каби ёмон капиталистмиз. ЕЕБ дастури Труcост консалтинг ташкилотига енг йирик тармоқлар (биринчи навбатда, қазиб олиш ва саноат қишлоқ хўжалиги) ҳақиқатда қанча пул ишлаб топганини ҳисоблашни ва уни қайта тикланмайдиган активлардан, масалан, қазиб олинадиган ёқилғи ва минераллардан фойдаланиш билан боғлиқ харажатлар билан солиштиришни буюрди; шунингдек, ўрмонлар ва балиқ ресурслари каби биологик капитал. Сувдан фойдаланиш, ердан фойдаланиш, иссиқхона газлари чиқиндилари, атроф-муҳитнинг чиқиндилар билан ифлосланиши, ернинг ифлосланиши ва сувнинг ифлосланишини ҳисоблаш харажатлар / йўқотишлар асосий тармоқлар (қишлоқ, ўрмон, балиқчилик) фойдасидан ошиб кетганлигини кўрсатди.
саноат, тоғ-кон саноати, нефт ва газни қидириш, коммунал хизматлар), шунингдек, айрим йирик ишлаб чиқариш тармоқлари (семент, пўлат, селлюлоза-қоғоз, нефт-кимё маҳсулотлари).
Aгар ушбу тармоқлар томонидан исроф қилинган табиий капиталнинг реал қиймати саноат ҳисобига олинган бўлса, амалда ҳеч қандай саноат даромад келтирмайди. Мисол учун, 2009 йилда Шарқий Осиёда буғдой ва шоли йетиштиришнинг ҳисобга олинмаган харажатлари тахминан 500 миллиард долларни ташкил етди. 2012 йилда ушбу ишлаб чиқаришдан олинган барча даромадлар 100 миллиард доллардан кам еди.Шарқий Осиё ва Шимолий Aмерикада кўмир қазиб олиш 690 миллиард доллар даромад олиш учун барча харажатлар бўйича тахминан 800 миллиард долларга тушади.
ТЕЕВ 2012 йилда сўровда қатнашган тармоқларда табиий капитал йўқотишларининг ҳисобга олинмаган қиймати камида 7,3 триллион долларни ёки жаҳон ялпи ички маҳсулотининг 13 фоизини ташкил етишини аниқлади. Улар ҳисоботни еълон қилдилар, шунда инвесторлар компаниялар ва таъминот занжирлари учун хавфларни яхшироқ баҳолашлари, инвестицияларни арзонроқ компанияларга ўтказишлари ва шу тариқа хавфларни камайтиришлари мумкин, шу билан бирга енг ёмон ҳуқуқбузарларга ўзларининг камбағал капитализмлари учун жазоланиши кераклиги ҳақида сигнал беришади.
Ҳақиқий сабаб шундаки, биз табиатнинг асл қийматини билмай, инсоннинг иқтисодий фаолияти унга тузатиб бўлмайдиган даражада зарар етказишига йўл қўймоқдамиз. Табиий капиталнинг (ва бузилмаган жамоаларнинг) қиймати ҳақиқийдир, лекин компанияларга ундан бепул фойдаланишга рухсат бериш орқали биз келажак авлодлар бойлигини исроф қиламиз ва ўзимиз учун ҳаёт сифатини йўқотамиз.
Енг яхши ҳолатда, бу маълумот сиёсатга киритилган. Мен Саня шаҳри, Хайнан ороли, Хитой иқтисодиётига тақдим етилаётган екотизим хизматларининг қийматини таҳлил қилувчи жамоанинг бир қисми бўлиш шарафига муяссар бўлдим. Доктор Роберт Констанс бошчилигида биз ва Де Тао академиясининг Яшил сармоя институтидаги хитойлик ҳамкасбларимиз шаҳарнинг табиий капиталининг қиймати иқтисодиётнинг ҳисобланган қийматидан ошиб кетганини аниқладик. Де Тао академияси Хитой таълимини ўзгартириш бўйича бизнесга қаратилган саъй-ҳаракатлардир. Aкадемия ҳукуматни фойдаланилмаётган ерларни қайтариб олиш учун унинг ҳақиқий қийматини ҳисобга олган ҳолда ишлаб чиқарувчиларга имтиёзлар беришга ишонтириш мумкинми ёки йўқлигини билмоқчи еди, бу сайтдан фойдаланиш пайтида табиий капитал ва екотизим хизматларининг нархини ўз ичига олади. .
Хитой буни қиладими? Aгар бу амалга оширилса, бу олдинга силжиш бўлади. Хитой ўз Конституциясида "Екологик цивилизация" бўлишини ёзган дунёдаги ягона давлатдир. Бунга еришиш учун у бухгалтерия қонунини ўзгартириши керак бўлади.
Бу йерда бизнинг Натурал Cапитал сериямиздан хабардор бўлинг.
www.naturalcapitalcoalition.org
