Ўзбекистонда писта плантатсияларининг кичик оролларигина қолган. Ўзбекистон писта етиштириш учун идеал жой бўлгани учун ўзи пистани импорт қилади ( таҳлилни ўқиш). Биз буни ўзгартириш ниятидамиз.
Бозорларимизда ўзбек пистасини ёмон кўриб, “майда, ёмон, мазали эмас” деб та’рифлаб, эвазига Эрон пистасини таклиф қилишса, вазиятни “ўлик нуқтадан” тўғирлаймиз деган умиддамиз. ГЕЖ КГД ёмғирли тоғ олди зоналарида ёнғоқ экинларини ривожлантиришга фаол ёрдам беради, чунки эрдан фойдаланишнинг бу тури иқтисодий нуқтаи назардан ушбу эрлар учун энг фойдали ҳисобланади, лекин энг муҳими, табиатга нисбатан анча фойдалидир. ҳозирги вақтда фойдаланилаётган ердан фойдаланишнинг бошқа турлари (чорвачилик, ёмғирли буғдой ва бошқалар).
ГЕЖ КГД фаолияти саноат писта плантатсияларини яратиш ва оʻрмон хоʻжалигини бизнес сифатида ёʻлга қоʻйишга қаратилган. Қачонки биз ҳаммани бу яхши бизнес эканлигига ишонтира олсак, ҳаммаси яхши бўлади. Ҳамма нарса тасодифий писта ёнғоқларини йиғишдан тортиб, тасодифий омон қолган дарахтлардан мақсадли этиштириш ва яхши ҳосил йиғишгача ўтади.
Кўп нарса аллақачон қилинган. Ҳаммаси ГЕЖ КГДнинг “Жиззах вилояти Фориш туманидаги “СБМ Муҳаммадамин” фермер хўжаликлари мисолида мавжуд бошқарув усулларига муқобил сифатида қурғоқчил шароитда деҳқончиликни кўрсатиш ва ўзгарувчан иқлим шароитларига мослашиш” лойиҳасини амалга оширишдан бошланди. Қишлоқларда фермерлар учун тренинглар ташкил этилган бўлиб, аҳоли орасида писта экишга қизиқиш катта эди. Фермерлар мустақил равишда тоғ олди ҳудудларида писта экишни бошладилар, чунки бу дарахт суғормасдан, яъни табиий намликдан фойдаланган ҳолда бундай шароитда ўсишга қодир. Ёввойи писта уруғидан шундай кўчатлар яратадилар, я’ни бунинг натижасида 8-10 йил ичида майда ва очилмаган писта ёнғоқларини олади. Шу боис, бу фермерлар куртак олдириш ё‘ли билан йирик ва очиқ ёнғоқли навли писта кўчатларини олишлари, бу фаолиятнинг молиявий муваффақиятини та’минлаши учун она навли писта плантатсиясини яратиш масаласи пайдо бўлди.
Ўрмон хўжалиги олимлари соҳани янада ривожлантириш учун мамлакатимизда ёнғоқ экинларини "ўсиш нуқталари" деб аталадиган ёъналишларни - экинларни экиш ва парвариш қилиш бўйича билимларни тарқатиш ёъли билан ривожлантириш схемасини таклиф қилмоқдалар. Ушбу стратегиянинг гўзаллиги шундаки, у давлат бюджетидан катта миқдордаги инъектсияларни талаб қилмайди. Ҳамма нарса бозор асосида бўлади – фермерларнинг ўзлари экиб, бу соҳани тараққиёт сари силжитади. Ёмғирли ёнғоқ етиштиришнинг молиявий даромадлари ушбу фаолиятнинг иқтисодий таҳлилидан далолат беради.
Мирзачўл ўрмон тажриба стансиясининг Ғаллаорол қўрғони (Гагарин, Жиззах вилояти) негизида мавжуд писта плантатсиялари негизида шундай биринчи “ўсиш нуқтаси”нинг пойдевори аллақачон қўйилмоқда. Айни пайтда бу ерда ГЕЖ КГД лойиҳаси амалга оширилмоқда, бу ерда пайванд материалининг она плантатсиясини яратиш бўлиб, у ўз писта плантатсияларини яратган фермерларга сотилади.
Ушбу лойиҳа Сурхондарё вилоятида “оʻсиш нуқтаси”ни яратади. Сурхондарё вилояти фермер хўжаликлари уюшмасидан мазкур ҳудудда писта плантатсияларини ривожлантириш бўйича лойиҳа таклифи киритилди. Айнан шу мақсадлар учун ушбу лойиҳани амалга оширишга киришилмоқда.
Сизда лойиҳа ҳужжати билан танишиш имконияти мавжуд.
Олдинроқ танлов э’лон қилган эдик. Тегишли эълонларни бу ерда топишингиз мумкин.Сурхондарёда писта етиштириш лойиҳаси
